Những năm trở lại đây, ngành xuất nhập khẩu đã và đang trên đà tăng trưởng nhảy vọt, cơ hội nghề nghiệp cũng bởi thế mà trở nên cực kỳ rộng mở. Nếu bạn là người đang theo học hoặc đang có định hướng theo đuổi ngành xuất nhập khẩu thì chắc hẳn đã từng nghe đến thuật ngữ cán cân xuất nhập khẩu. Vậy khái niệm cán cân xuất nhập khẩu là gì và cách tính cán cân xuất nhập khẩu như thế nào? Sinovitrans sẽ cùng bạn tìm hiểu cán cân xuất nhập khẩu là gì và công thức tính cán cân xuất nhập khẩu ngay trong bài viết này.
Những năm trở lại đây, ngành xuất nhập khẩu đã và đang trên đà tăng trưởng nhảy vọt, cơ hội nghề nghiệp cũng bởi thế mà trở nên cực kỳ rộng mở. Nếu bạn là người đang theo học hoặc đang có định hướng theo đuổi ngành xuất nhập khẩu thì chắc hẳn đã từng nghe đến thuật ngữ cán cân xuất nhập khẩu. Vậy khái niệm cán cân xuất nhập khẩu là gì và cách tính cán cân xuất nhập khẩu như thế nào? Sinovitrans sẽ cùng bạn tìm hiểu cán cân xuất nhập khẩu là gì và công thức tính cán cân xuất nhập khẩu ngay trong bài viết này.
Cơ cấu xuất nhập khẩu ở Việt Nam chia thành nhiều loại và nhiều mặt hàng khác nhau, tạo nên cơ cấu thị trường xuất nhập khẩu. Cụ thể thì:
Cơ cấu mặt hàng xuất nhập khẩu biểu hiện sự tương quan của những loại hàng hóa có tỷ lệ tương quan đến thị trường xuất nhập khẩu. Một số hình thức phải nói tới là:
– Hàng hóa xuất khẩu chuyên môn hóa theo ngành.
– Hàng hóa xuất khẩu theo chức năng.
– Hàng hóa xuất khẩu theo trình độ kỹ thuật.
Cơ cấu thị trường xuất nhập khẩu được phân chia theo kinh tế của từng nhà nước và thị trường mà hàng hóa hướng đến. Mối quan hệ giữa các quốc gia sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến nền thương mại và cơ cấu thị trường xuất nhập cảng của hàng hóa. Một số yếu tố thúc đẩy đến cơ cấu này buộc phải nói đến là: chính trị, kinh tế, văn hóa,…
Hiện nay, Việt Nam được xem là 1 trong số các quốc gia có lượng hàng hóa xuất nhập khẩu lớn trong khu vực. Việc thay đổi cán cân xuất nhập khẩu sẽ là xu hướng tất yếu để nền kinh tế phát triển bền vững. Khi thay đổi cơ cấu xuất nhập khẩu, nền kinh tế Việt Nam có thể đem lại cơ hội tăng vượt bật, kèm theo đó là sản lượng xuất nhập khẩu sẽ tăng theo.
Trên đây là hầu hết những thông tin bạn cần biết về cán cân xuất nhập khẩu. Mong rằng các bài viết này sẽ mang lại nhiều thông tin hữu ích đối với những bạn người đã, đang và chuẩn bị làm việc trong ngành xuất nhập khẩu.
Trong những năm gần đây, lĩnh vực xuất nhập khẩu đã trải qua những bước phát triển đáng kể, tạo ra nhiều cơ hội nghề nghiệp đa dạng. Nếu bạn đang quan tâm và có ý định theo đuổi ngành xuất nhập khẩu, chắc hẳn bạn đã nghe đến thuật ngữ “cán cân xuất nhập khẩu”. Trong bài viết này, OZ Freight sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về cán cân xuất nhập khẩu và cách tính toán nó.
Cán cân xuất nhập khẩu, còn được gọi là cán cân ngoại thương, là một bảng đối chiếu giữa tổng giá trị xuất khẩu và giá trị nhập khẩu của một quốc gia trong một giai đoạn nhất định. Nó đo lường sự chênh lệch giữa giá trị xuất khẩu và giá trị nhập khẩu.
Đây là sự phân loại của các mặt hàng xuất nhập khẩu, là một phần của cơ cấu thương mại và thể hiện tỷ lệ tương quan với thị trường xuất nhập khẩu. Hiện nay, nước ta có sự đa dạng hóa cơ cấu xuất nhập khẩu với các hình thức sau:
Cán cân xuất nhập khẩu sẽ phản chiếu mối quan hệ của hoạt động xuất nhập và hoạt động nhập khẩu. Cụ thể vai trò của cán cân xuất nhập cảnh như sau:
Xem thêm: Cách thiết lập hệ thống Logistics bền vững
Cán cân xuất nhập khẩu phản ánh mối quan hệ giữa hoạt động xuất khẩu và hoạt động nhập khẩu, và có vai trò quan trọng như sau:
Tóm lại, cán cân xuất nhập khẩu có vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và phát triển công nghiệp của một quốc gia, bằng cách tạo ra lợi nhuận từ hoạt động xuất khẩu và đáp ứng nhu cầu thị trường thông qua hoạt động nhập khẩu.
Cán cân xuất nhập khẩu sẽ được tính dựa theo phần chênh lệch giữa giá trị xuất khẩu và nhập khẩu. Cụ thể thì cách tính cán cân xuất nhập khẩu như sau:
Cán cân xuất nhập khẩu sẽ bị ảnh hưởng bởi nhiều nguyên tố khác nhau, cụ thể là:
Nhu cầu tiêu dùng của khách hàng luôn thay đổi ở mỗi thời điểm khác nhau, nhu cầu này luôn không ổn định, chịu ảnh hưởng bởi một số yếu tố như: thời gian, kinh tế, thị trường,… Vậy những mặt hàng được xuất khẩu sẽ gây các tác động khác nhau đến cán cân xuất nhập khẩu.
Nhu cầu nhập khẩu của những mẫu hàng hóa mà trong nước chưa hoặc ít bán khiến cán cân xuất nhập khẩu sẽ bị thay đổi. Khi GDP tăng, nhu cầu nhập khẩu cũng nâng cao theo. Đôi khi nhu cầu nhập khẩu sẽ chịu ảnh hưởng bởi giá bán của hàng hóa xuất khẩu. Khi hàng hóa trong nước có xu hướng tăng giá, hàng hóa nước ngoài vẫn có giá ổn định hoặc biến động nhẹ thì kim ngạch nhập khẩu cũng sẽ mang xu thế tăng.
Một trong những yếu tố ảnh hưởng mạnh mẽ đến cán cân xuất nhập khẩu chính là tỷ giá hối đoái. Tỷ giá hối đoái của đồng nội tệ của một quốc gia khi thay đổi sẽ tác động đến toàn bộ hoạt động xuất nhập khẩu của nước đó.
Ngày 29-5-2023, Tổng cục Thống kê đã công bố rằng tổng cộng 5 tháng đầu năm 2023, giá trị xuất nhập khẩu hàng hóa ước tính đạt 262,54 tỷ USD, giảm 14,7% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, giá trị xuất khẩu hàng hóa ước tính đạt 136,17 tỷ USD, giảm 11,6%, và giá trị nhập khẩu hàng hóa ước tính đạt 126,37 tỷ USD, giảm 17,9% so với cùng kỳ năm trước. Cán cân thương mại hàng hóa trong 5 tháng đầu năm 2023 ước tính có số dư dương (xuất siêu) là 9,8 tỷ USD.
Hiện nay, cơ cấu xuất nhập khẩu của nước ta được phân chia thành hai loại chủ yếu như sau:
Trong cán cân xuất nhập khẩu, giá trị dương và âm có ý nghĩa khác nhau và thể hiện tình hình kinh tế của một quốc gia như sau:
Giá trị dương (xuất siêu): Giá trị xuất khẩu – Giá trị nhập khẩu > 0
Khi giá trị xuất khẩu vượt quá giá trị nhập khẩu, tức là cán cân xuất nhập khẩu có giá trị dương, được gọi là xuất siêu. Điều này cho thấy quốc gia đó xuất khẩu nhiều hơn họ nhập khẩu, có thặng dư trong hoạt động thương mại. Xuất siêu có thể tượng trưng cho sự cạnh tranh và sự mạnh mẽ trong ngành xuất khẩu của quốc gia đó, cung cấp thu nhập từ việc bán hàng hóa và dịch vụ cho thị trường quốc tế.
Giá trị âm (nhập siêu): Giá trị xuất khẩu – Giá trị nhập khẩu < 0
Khi giá trị nhập khẩu vượt quá giá trị xuất khẩu, tức là cán cân xuất nhập khẩu có giá trị âm, được gọi là nhập siêu. Điều này cho thấy quốc gia đó nhập khẩu nhiều hơn họ xuất khẩu, có thâm hụt trong hoạt động thương mại. Nhập siêu có thể tượng trưng cho sự phụ thuộc vào hàng hóa và dịch vụ nhập khẩu, tiêu thụ quá mức so với khả năng sản xuất nội địa. Nhập siêu có thể dẫn đến sự giảm sút trong sản xuất và thúc đẩy nợ nước ngoài.
Có thể thấy, giá trị dương và âm trong cán cân xuất nhập khẩu thể hiện tình hình kinh tế của một quốc gia, với giá trị dương (xuất siêu) cho thấy sự cạnh tranh và thặng dư trong xuất khẩu, trong khi giá trị âm (nhập siêu) cho thấy sự phụ thuộc và thâm hụt trong nhập khẩu.
Cán cân xuất nhập khẩu, trong hoạt động thương mại, sẽ chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm:
Yếu tố này bao gồm nhu cầu thị trường xuất khẩu, thời điểm, tình hình kinh tế và biến động giá cả. Nhu cầu của người tiêu dùng có thể thay đổi theo thời gian và sự biến động của tình hình kinh tế, ảnh hưởng đến khối lượng và giá trị xuất khẩu. Thị trường xuất khẩu cũng có thể có những biến động và thay đổi quy mô, ảnh hưởng đến cân bằng của cán cân xuất nhập khẩu.
: Nhu cầu nhập khẩu hàng hóa mà quốc gia không sản xuất hoặc sản xuất không đủ có thể thay đổi và ảnh hưởng đến cán cân xuất nhập khẩu. Sự tăng trưởng kinh tế và thu nhập cao có thể tăng nhu cầu nhập khẩu, trong khi giá cả và sự cạnh tranh của hàng hóa xuất khẩu cũng có thể ảnh hưởng đến quyết định nhập khẩu. Sự biến động trong yếu tố này có thể làm thay đổi cân bằng của cán cân xuất nhập khẩu.
Tỷ giá hối đoái là yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến cán cân xuất nhập khẩu. Sự biến động của tỷ giá hối đoái sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến giá trị xuất khẩu và nhập khẩu của một quốc gia. Khi tỷ giá hối đoái thay đổi, giá trị các loại tiền tệ sẽ biến động, làm thay đổi giá trị hàng hóa khi được quy đổi. Điều này có thể tạo ra sự thay đổi trong cán cân xuất nhập khẩu.
Cán cân xuất nhập khẩu là một sự cân đối giữa các yếu tố xuất khẩu và nhập khẩu trong hoạt động thương mại của một quốc gia. Sự biến động và tương tác của các yếu tố trên có thể ảnh hưởng đến cân bằng của cán cân xuất nhập khẩu.